Roken is een van de grootste vermijdbare oorzaken van ziekte en vroegtijdig overlijden in België. De gezondheidsrisico's zijn aanzienlijk en beïnvloeden vrijwel elk orgaan in uw lichaam. Rokers hebben een verhoogd risico op hart- en vaatziekten, longkanker, COPD, beroerte en vele andere aandoeningen. Bovendien verhoogt roken de kans op complicaties bij operaties en vertraagt het de genezing van wonden.
De voordelen van stoppen met roken beginnen vrijwel onmiddellijk. Binnen 20 minuten normaliseren uw hartslag en bloeddruk. Na 12 uur daalt het koolmonoxidegehalte in uw bloed naar normale waarden. Op lange termijn vermindert het risico op hartaandoeningen al na één jaar met de helft, en na 10 jaar is het risico op longkanker gehalveerd vergeleken met blijven roken.
De financiële voordelen zijn eveneens aanzienlijk. Een pakje per dag kost gemiddeld meer dan €2.500 per jaar. Dit bedrag kan worden besteed aan gezondere keuzes of leuke activiteiten met uw familie. Daarnaast profiteren uw dierbaren van een rookvrije omgeving, wat hun gezondheid beschermt tegen de schadelijke effecten van passief roken, vooral belangrijk voor kinderen en zwangere vrouwen.
Nicotinevervangende therapie (NRT) is een bewezen effectieve methode om te stoppen met roken. Het principe is eenvoudig: u krijgt een gecontroleerde, geleidelijk afnemende hoeveelheid nicotine zonder de schadelijke stoffen die vrijkomen bij het verbranden van tabak. Dit helpt ontwenningsverschijnselen te verminderen en maakt het stopproces draaglijker.
NRT werkt door nicotine via een andere route dan roken toe te dienen, waardoor de plotselinge daling van nicotine in uw bloed wordt voorkomen. Dit vermindert verlangen naar sigaretten en ontwenningsverschijnselen zoals prikkelbaarheid, concentratieproblemen en rusteloosheid. De dosering wordt geleidelijk verminderd totdat uw lichaam geen nicotine meer nodig heeft.
In Belgische apotheken zijn verschillende NRT-producten verkrijgbaar:
NRT is geschikt voor de meeste volwassen rokers die gemotiveerd zijn om te stoppen. Het is bijzonder effectief voor mensen die dagelijks roken en fysieke ontwenningsverschijnselen ervaren bij eerdere stoppogingen. Zwangere vrouwen, mensen met bepaalde hartaandoeningen of andere medische condities moeten eerst hun arts raadplegen. Uw apotheker kan u adviseren over de meest geschikte vorm van NRT voor uw specifieke situatie en rookgewoonten.
Nicotinevervangende therapie (NVT) is een bewezen effectieve methode om te stoppen met roken. Deze producten leveren gecontroleerde hoeveelheden nicotine aan uw lichaam, waardoor ontwenningsverschijnselen worden verminderd en de overgang naar een rookvrij leven geleidelijker verloopt.
Nicorette pleisters zijn verkrijgbaar in verschillende sterktes: 25mg, 15mg en 10mg. Deze pleisters geven gedurende 16 uur een constante afgifte van nicotine. Begin met de hoogste sterkte als u meer dan 10 sigaretten per dag rookte, en verminder geleidelijk over 8-10 weken.
Nicorette kauwgom is beschikbaar in 2mg en 4mg doseringen, met smaken zoals mint, fruit en original. Daarnaast biedt Niquitin ook pleisters en zuigtabletten aan, die een alternatief vormen voor mensen die moeite hebben met kauwgom.
Mogelijke bijwerkingen omvatten huidirritatie bij pleisters, maagklachten bij kauwgom, en hoofdpijn. Zwangere vrouwen en mensen met hartproblemen moeten eerst hun arts raadplegen.
Voor mensen die moeite hebben met stoppen via nicotinevervanging, zijn er effectieve medicijnen op voorschrift beschikbaar. Deze geneesmiddelen werken anders dan nicotinevervangers en kunnen bijzonder nuttig zijn bij zware rokers of mensen met eerdere mislukte stoppoging.
Champix werkt door nicotinereceptoren in de hersenen te blokkeren, waardoor zowel het verlangen naar sigaretten vermindert als het plezier van roken wegneemt. De behandeling duurt meestal 12 weken en begint één week voordat u stopt met roken. De dosering wordt geleidelijk opgebouwd van 0,5mg tot 1mg tweemaal daags.
Zyban is oorspronkelijk een antidepressivum dat ook effectief blijkt bij rookstop. Het vermindert ontwenningsverschijnselen en het verlangen naar nicotine. De behandeling start 1-2 weken voor de stopdag met 150mg per dag, oplopend tot tweemaal daags 150mg.
Bespreek altijd met uw huisarts of apotheker welke optie het beste bij u past. Beide medicijnen kunnen bijwerkingen hebben zoals misselijkheid, slapeloosheid of stemmingswisselingen, en zijn niet geschikt voor iedereen.
Naast traditionele nicotinevervangers zijn er diverse andere hulpmiddelen beschikbaar om u te ondersteunen bij het stoppen met roken. Deze aanvullende methoden kunnen het verschil maken in uw rookstoppoging.
Nicotine-inhalers bieden een vergelijkbare handeling als roken en kunnen helpen bij het doorbreken van gewoontes. Mondsprays zorgen voor snelle nicotineafgifte en zijn discreet in gebruik. Beide producten zijn verkrijgbaar in onze apotheek en helpen bij acute rookzucht.
E-sigaretten kunnen dienen als tijdelijke overstapoptie, hoewel het doel blijft om volledig nicotinevrij te worden. Gedragstherapie en counseling adresseren de psychologische aspecten van rookverslaving. Veel Belgische zorgverleners bieden gespecialiseerde rookstopprogramma's aan.
Online programma's en smartphone-apps bieden dagelijkse motivatie en tracking van uw vooruitgang. Steungroepen en hulplijnen zoals Tabakstop (0800 111 00) bieden persoonlijke begeleiding en ervaringsdeling met anderen die ook stoppen met roken.
Een goede voorbereiding verhoogt uw slaagkansen aanzienlijk. Kies een rustiger periode in uw leven, informeer familie en vrienden over uw plannen, en schaf alle rookartikelen af. Maak een lijst van redenen waarom u wilt stoppen en houd deze zichtbaar.
De eerste dagen kunnen uitdagend zijn door ontwenningsverschijnselen zoals prikkelbaarheid, concentratieproblemen en verlangen naar nicotine. Deze symptomen zijn tijdelijk en verdwijnen meestal binnen enkele weken. Drink veel water, zorg voor voldoende rust en overweeg nicotinevervangers.
Identificeer situaties die u doen verlangen naar een sigaret. Veelvoorkomende triggers zijn:
Vervang rookmomenten door gezonde activiteiten zoals wandelen, diep ademhalen of het eten van gezonde snacks. Bij een terugval, wees niet te streng voor uzelf. Analyseer wat er gebeurde, leer ervan en probeer het opnieuw. Vele succesvolle ex-rokers hebben meerdere pogingen ondernomen voordat ze definitief stopten.